KILKA SŁÓW O IMBIRZE

 

Imbir (Zingiber officinale) pochodzi z Azji. Jest szczególnie popularny w chińskiej i indyjskiej medycynie oraz powszechnie znany, jako przyprawa wykorzystywana głównie w różnych kuchniach dalekowschodnich. Właściwości imbiru powodują, że możemy go stosować w różnoraki sposób. Świeże kłącze ma bardzo intensywny aromat oraz rozgrzewający, cytrynowy smak. Używany jest on na surowo – pokrojony w plastry lub starty, może też być suszony. W tej ostatniej formie wchodzi w skład przyprawy curry. W zależności od formy, w jakiej występuje, może mieć on różne zastosowania. Świeżym aromatyzuje się napoje np. herbatę, wino, likiery. Powszechnie znane jest też piwo imbirowe. W tej postaci może też być dodawany do sosów, do kiszenia ogórków, potraw z ryżu, mięs, ryb, a nawet konfitur i kompotów. Suszony ma inny smak. W tej postaci dodaje się go do sałatek i wypieków.

Właściwości imbiru

Substancje zawarte w imbirze pobudzają trawienie, przeciwdziałają wzdęciom i chronią przed wrzodami żołądka. Działają przeciwzapalnie i rozgrzewająco, co wykorzystywane jest w leczeniu przeziębień, zapaleniu oskrzeli, bólu gardła. Najczęściej jednak wykorzystuje się jego przeciwdziałanie nudnościom i wymiotom. Na aptecznych półkach znajdziecie wiele preparatów imbirowych rekomendowanych przy chorobie lokomocyjnej, jak choćby cała rodzina Lokomotiv (syrop, pastylki do ssania, drażetki), Avioplan, Aviomarin Natural. Warto wspomnieć, że własności przeciwwymiotne imbiru zostały potwierdzone licznymi badaniami klinicznymi. Badania kliniczne potwierdziły także skuteczność imbiru w zapobieganiu wymiotom pooperacyjnym, będących skutkiem narkozy. Właściwie ta skuteczność okazała się być zbliżona do leków syntetycznych.
Nie od dziś wiadomo, że nudności i wymioty są zmorą ciężarnych zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży. Okazuje się, że i wtedy pomóc może imbir.
Mamy na rynku preparat dedykowany kobietom w ciąży - Mamarin Mamma, który poza imbirem zawiera także witaminę B6. Poza działaniem przeciwwymiotnym, imbir wykazuje także wyraźnie zaznaczone działanie przeciwzapalne, dlatego z powodzeniem może być stosowany również w schorzeniach reumatycznych, zmniejszając dolegliwości bólowe, ruchomość stawów, czy obrzęk. Tutaj także mamy już wiele badań na potwierdzenie tego faktu. Pamiętajcie jednak, że ekstrakt z imbiru nie jest lekiem o szybkim działaniu przeciwbólowym, do jakich jesteśmy przyzwyczajeni, a na efekty kuracji imbirowej trzeba czasem poczekać nawet kilka miesięcy, więc... nie warto się zniechęcać. Sądzę, że korzeń imbiru to ciekawa alternatywa dla niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), które często powodują uszkodzenie błony śluzowej przewodu pokarmowego. Imbir (w towarzystwie innych składników) znajdziecie między innymi w specyfikach na stawy takich jak: ArthroStop Plus z imbirem, czy Aflexin oraz Arthroblock forte. W tym ostatnim jednak to raczej dawka symboliczna. Jest też preparat do użytku zewnętrznego: Glukoz-Imbir krem - żel do masażu, ale po nim raczej cudów bym się nie spodziewała.
I uwaga wrzodowcy! Imbir działa bakteriobójczo na Helicobacter pylori, czyli bakterie, które są jedną z głównych przyczyn powstawania wrzodów żołądka. Być może za jakiś czas to imbir będzie na topie w leczeniu choroby wrzodowej?
Ekstrakt z imbiru wykazuje także aktywność przeciwgrzybiczą, co ciekawe nawet wobec niektórych gatunków, z którymi nie radzi sobie popularny lek przeciwgrzybiczy: ketokonazol.
Ze względu na działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, oraz rozgrzewające, imbir może być stosowany w jesienno-zimowych infekcjach. Gorąco polecam napój imbirowy. Naprawdę świetnie rozgrzewa i jest przy tym bardzo smaczny. W sam raz na zimowe wieczory.

Napój imbirowy w wersji jesienno-zimowej

• 1litr wody
• 4 cm korzenia imbiru
• łyżeczkę kurkumy
• sok z połowy cytryny
• pół łyżeczki cynamonu
• pół łyżeczki kardamonu
• 3-4 łyżki miodu

Przygotowanie napoju jest proste. Do gotującej się wody należy wrzucić starty imbir i gotować ok. 10 minut. Następnie dodać przyprawy, sok z cytryny. Studzimy miksturę do ok. 40 st. i dodajemy miód. Gotowe!

A tak a propos działania rozgrzewającego - niezawodny sposób na przemarznięte stopy, to moczenie nóg w misce z gorącą wodą z dodatkiem startego korzeni imbiru. Naprawdę rewelacja! Myślę, że imbir na pewno zadba o zimne stopy lepiej niż Regu-therm
Nie wiem, czy wiecie, ale od wielu lat intensywnie bada się także wpływ imbiru na serce i układ krążenia. Jest już coraz więcej naukowych dowodów na to, że imbir obniża ciśnienie krwi, hamuje agregację płytek krwi, obniża poziom cholesterolu, czyli krótko mówiąc... zmniejsza ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Wyniki badań są na tym polu bardzo obiecujące i kto wie, może za kilka lat imbir będzie odgrywał istotną rolę w leczeniu schorzeń kardiologicznych..? 

Imbir stosuje się również w produkcji kosmetyków ponieważ chroni skórę przed starzeniem się. Korzystnie wpływa też na włosy. A nawet pomaga na cellulit. W drogeriach znajdziecie wiele preparatów z dodatkiem imbiru.

Sądzę, że wiele nikomu nieznanych właściwości imbiru zostanie jeszcze odkryta.

Jeżeli pomogłam, zaciekawiłam znajdziesz mnie na FB

Dbaj o zdrowie

Czytaj więcej »

BADANIA DIAGNOSTYCZNE

Odpowiednie przygotowanie pacjenta do badania ma ogromny wpływ na prawdziwość jego wyników. O czym bezwzględnie powinien pamiętać pacjent zanim przystąpi do testów diagnostycznych?

BADANIE KRWI:
Cel badania – dostarcza informacji m.in. na temat stanu zapalnego w organiźmie, poziomu trójglicerydów i cholesterolu, stężenia glukozy i kreatyniny, hormonów tarczycy i innych parametrów.
Jak się przygotować – wskazówki dla pacjenta:

• badanie wykonać w godzinach porannych (między godz. 7:00 a 9:00), 
• pozostawać na czczo (powstrzymać się od posiłku przez 12 godzin przed badaniem), wypić maksymalnie szklankę wody rano, 
• nie pić alkoholu 2-3 dni przed badaniem, 
• ograniczyć kawę i herbatę 12 godzin przed badaniem, 
• pobranie przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków (chyba, że lekarz zaleci inaczej), 
• 30 minut przed badaniem pozostawać w spoczynku w pozycji siedzącej - wysiłek fizyczny (np. chodzenie po schodach) wpływa na stężenie glukozy, trójglicerydów, niektórych hormonów oraz enzymów pochodzenia mięśniowego. 

BADANIE MOCZU OGÓLNE I POSIEW:
Cel badania – diagnostyka zakażeń układu moczowego oraz zaburzeń metabolicznych w całym organiźmie.
Jak się przygotować – wskazówki dla pacjenta:

• zaopatrzyć się w pojemnik jednorazowy (badanie ogólne moczu) lub sterylny (posiew moczu), 
• mocz na posiew i do badania ogólnego pobrać rano po nocnym spoczynku, 
• przed pobraniem do właściwego pojemnika umyć ręce oraz ujście cewki moczowej, wytrzeć się jednorazowym ręcznikiem i pobrać mocz ze „środkowego strumienia”, oddanie pierwszej porcji moczu do toalety ma na celu wypłukanie cewki moczowej z bakterii i nabłonków, które nagromadziły się w nocy, 
• w badaniu ogólnym moczu próbka powinna mieć 50-100 mililitrów, do badania moczu na posiew może mieć kilka mililitrów, 
• próbkę przechowywać w lodówce, w przypadku badania na posiew próbka nie może pozostawać w lodówce dłużej niż 2 godziny. 

BADANIE KAŁU:
Cel badania – diagnoza wielu groźnych chorób układu pokarmowego, obecność grzybów, pasożytów, wirusów, bakterii w kale.
Jak się przygotować – wskazówki dla pacjenta:

• przed pobraniem próbki całkowicie opróżnić pęcherz moczowy, 
• oddać kał do przygotowanego naczynia i za pomocą łopatki z pojemnika transportowego pobrać odpowiedniej wielkości próbkę: do badań wirusologicznych, bakteriologicznych i mykologicznychpróbkę wielkości orzecha laskowego; do badań parazytologicznych próbkę wielkości orzecha włoskiego, jeśli kał jest płynny wielkość próbki powinna wynosić 2-3 ml, 
• pobrać kał z kilku miejsc, 
• próbka do 2 godzin może się znajdować w temperaturze pokojowej, potem przechowywać w lodówce, 
• stosować zwyczajową dietę (wykluczone odchudzanie/objadanie się), konsultować z lekarzem stosowane leki, 
• próbka kału nie jest materiałem diagnostycznym w kierunku owsików, w tym przypadku należy pobrać wymaz z odbytu (wymazówka - zestaw z punktu pobrań), 
• badanie kału na krew utajoną - pobrać 3 próbki kału z trzech kolejnych dni i dostarczyć do punktu pobrań ostatniego dnia pobierania próbek (przechowywać w lodówce); wykonywać po 3-dniowej diecie bezmięsnej - nie należy jeść mięsa do oddania ostatniej próbki do badania. 

BADANIE USG JAMY BRZUSZNEJ:
Cel badania – ocena wątroby, pęcherzyka i dróg żółciowych, trzustki, śledziony, nerek, pęcherza moczowego, aorty i dużych naczyń, nowotworów i przerzutów.
Jak się przygotować – wskazówki dla pacjenta:

• dzień przed badaniem stosować dietę lekkostrawną, wykluczyć jarzyny, owoce, ciemne pieczywo, napoje gazowanei słodzone, gumę do żucia, 
• 6 godzin przed badaniem nie przyjmować pokarmów, 
• zażyć preparat z simetikonem (np. Espumisan) - 3 x 80 mg dzień przed badaniem oraz rano w dniu badania kolejne 80 mg (usuwa gazy z przewodu pokarmowego stanowiące przeszkodę dla ultradźwięków), 
• nie palić tytoniu. 

Jeżeli pomogłam, zaciekawiłam znajdziesz mnie na FB

Dbaj o zdrowie

Czytaj więcej »

CZARNUSZKA SIEWNA ... ZŁOTO FARAONÓW

Czarnuszka siewna [Nigella sativa] zwana czarnym kminkiem, czarnuchą, kąkolnicą trafiła do Europy około 12 tysięcy lat temu z terenów dawnej Persji. Jako przyprawę stosowano ją już w czasach biblijnych, wzmianki znajdziemy w Księdze Izajasza. Buteleczkę z olejem czarnuszki znaleziono pośród skarbów w grobie Tutenchamona, stąd pewnie nazwa złoto faraonów.

Najstarsze zapiski o właściwościach leczniczych pochodzą z dzieła De Materia Medica, autorstwa greckiego lekarza Dioskurydesa. W czasach nowożytnych czarnuszka została spopularyzowana przez mnichów, którzy chętnie ją uprawiali w przyklasztornych ogrodach.

Rośliną zielarską jest czarnuszka siewna, 40 cm krzewinka z białymi kwiatami. Surowcem leczniczym są czarne jak węgiel nasionka początkowo o gorzkim, później palącym smaku. Aromatem przypominają coś pomiędzy landrynkami a gałką muszkatołową. Inny rodzaj: czarnuszka damasceńska o większych niebieskich kwiatach jest rośliną ozdobną. Obydwa rodzaje kwitną od czerwca do września.

Czarnuszka właściwości lecznicze

Współczesne badania potwierdzają olbrzymią wartość odżywczą i leczniczą nasionek i oleju. Z czego największy wpływ na odporność. Czarnuszka co należy do rzadkości potrafi jednocześnie aktywizować układ odpornościowy i przeciwdziałać agresji autoimmunologicznej. Działa na:
♦ ♦ ♦
Układ immunologiczny

Silnie stymuluje odporność, zwiększa liczbę limfocytów i makrofagów. Podnosi poziom hemoglobiny i erytrocytów, zapobiega anemii. Hamuje uwalnianie histaminy. Łagodzi katar sienny, alergie skórne. Pomaga w leczeniu chorób z autoagresji np. Hashimoto, astma (rozszerza oskrzela), łuszczyca, AZS.
♦ ♦ ♦
Układ oddechowy

Eliminuje objawy przeziębienia, rozszerza oskrzela, poprawia wydolność płuc. Ułatwia odkrztuszanie, leczy katar, zatoki. Działa przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie.
♦ ♦ ♦
Przewód pokarmowy

Małe ziarenka działają na trawienie, poprawiają trawienie, funkcje wątroby, trzustki. Leczy nieżyty żołądka i przewodu pokarmowego, działa moczopędnie, żółciopędnie.
♦ ♦ ♦
Pasożyty

Olejek z czarnuszki zwalcza pasożyty przewodu pokarmowego, owsiki, włośnia krętego, tasiemce.
♦ ♦ ♦
Cukrzyca

Obniża poziom cukru we krwi, stabilizuje wydzielanie insuliny, zwiększa poziom glikogenu. Działa ochronnie na komórki trzustki i wątroby.
♦ ♦ ♦
Krążenie

Obniża poziom homocysteiny, zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów, reguluje ciśnienie krwi
♦ ♦ ♦
Bóle, w tym menstruacyjne

Dzięki malantynie czarnuszka działa przeciwbólowo, dzięki nigellonowi przeciwskurczowo. Reguluje cykle menstruacyjne. Rozpędza złogi reumatyczne, łagodzi bóle.
♦ ♦ ♦
Laktacja

Pobudza laktację, wraz z nasionami kminku, kopru i anyżu wchodzi w skład mieszanki polecanej karmiącym matkom.
♦ ♦ ♦
Nowotwory

Z wyników badań na zwierzętach wynika, że czarnuszka niszczy i hamuje wzrost komórek raka. Zapobiega uszkodzeniom wywołanym promieniowaniem jonizującym. Zawdzięcza to substancji lotnej o nazwie tymochinon o działaniu antyoksydacyjnym, zapobiegającym wrzodom i guzom.
♦ ♦ ♦
Układ nerwowy, depresja

Czarnuszka jest rośliną adaptogenną, zwiększa odporność na stres. Uspokaja, łagodzi lęki i depresję, poprawia samopoczucie. Z powodzeniem stosowana w leczeniu układu nerwowego, epilepsji, zanikach pamięci, [źródło]
♦ ♦ ♦
Stabilizator witaminy D
Obok kminku, anyżu i kopru czarnuszka jest najlepszym stabilizatorem i katalizatorem dla witaminy D.

Czarnuszka przepisy lecznicze

• Miód z czarnuszką

Na każdą łyżkę miodu dać 1 łyżeczkę czarnuszki plus nieco wina lub wódki
Przy przeziębieniu, kaszlu, zapaleniu zatok stosować 2 razy dziennie, w ostrych stanach co 6 godzin.

• Herbatka wątrobowa

Po łyżeczce czarnuszki i kwiatów bławatka zalać szklanką wrzątku. Parzyć pod przykryciem 20-30 minut. Pić 3 razy dziennie po 1/4 szklanki. Pomaga przy niedomaganiach wątroby, zaburzeniach trawienia, żółtaczce.Napar dla alergików i astmatyków
Łyżkę rozdrobnionych nasion zalać szklanką gorącej wody lub mleka, zaparzać 20 minut. Dosłodzić miodem.

• Proszek czarnuszkowy

Świeżo zmielone nasiona można zażywać 2-3 razy dziennie po mniej niż pół łyżeczki dla rozpuszczenia złogów reumatycznych, przy wzdęciach, stanach nerwicowych żołądka jelit.

Zewnętrznie

• Zmielone nasiona wymieszać z niewielką ilością mąki i wody. Przykładać bezpośrednio na zmiany skórne, ropnie, wrzody. Przy zapaleniu jąder, bólu głowy, reumatyzmie.

• Olejek z czarnuszki tzw złoto faraonów

Nienasycone kwasy tłuszczowe bogate w olejki lotne, alkaloidy, flawonoidy, saponiny, witaminy, minerały. Doustnie zażywać po łyżeczce przed jedzeniem lub dodawać do potraw. Zewnętrznie przy alergiach, zmianach skórnych, grzybicy, podrażnieniach i jako środek kosmetyczny. Doskonale nawilża i poprawia kondycję skóry.

Czarnuszka w kuchni

Dzięki ostremu zapachowi i smakowi czarnuszka zastępowała dawniej pieprz. Jest doskonałą posypką do pieczywa, pasztecików, serów i przyprawą tłustych potraw mięsnych, zalewy konserwującej ogórki. Latem młode listki można dodawać do sałatek. Zawierają 15 razy więcej witaminy C niż natka pietruszki.

Skutki uboczne 

Generalnie uznawana jest za bezpieczne i dobrze tolerowane ziółko. Potwierdzają to liczne badania. Dawka toksyczna jest tak wysoka, że trzeba by ją pić duszkiem na litry).Ale... No zawsze jest jakieś ale.  Są osoby, które mogą być na czarnuszkę nadwrażliwe i reagować na nią alergicznie. Jak na każdy inny produkt począwszy od kurkumy, przez ryby, czekoladę na czosnku kończąc

.Jest grupa nadwrażliwców, która po zjedzeniu czarnuszki może odczuwać bóle brzucha, dyskomfort, odbijanie, biegunkę lub zatwardzenie.

Olej z czarnuszki przy podaniu na skórę może wywoływać lokalne uczulenia (zaczerwienienie, pokrzywkę, pieczenie itd.).
Warto więc rozpoczynać stosowanie czarnuszki od małych ilości.

UWAGA !!! Czarnuszki nie wolno stosować w ciąży

Jeżeli pomogłam, zaciekawiłam znajdziesz mnie na FB

Dbaj o zdrowie

Czytaj więcej »

DZIECKO I GORĄCZKA....

Gorączka jest naturalna reakcją obronną organizmu na czynniki mu zagrażające. Oznacza , że układ odpornościowy podjął walkę z infekcją i wytoczył przeciw zarazkom zastępy swoich wojowników.
Wysoka temperatura, która przekracza 38 stopni C, osłabia jednak organizm, powodując m.in.:

• większe zużycie tlenu przez tkanki
• większe wytwarzanie dwutlenku węgla
• zwiększenie metabolizmu
• przyspieszenie pracy serca
• zwiększenie utraty wody i elektrolitów

Dlatego po pierwsze - należy dokonać pomiaru temperatury ciała dziecka, w jednym z czterech miejsc:

• pod pachą (tu prawidłowa temperatura to 36,6°C, aczkolwiek jest to pomiar najmniej dokładny z medycznego punktu widzenia)
• w jamie ustnej (prawidłowa temperatura 36,9°C, ja mam mieszane uczucia jeśli chodzi o tą technikę u dzieci)
• w odbytnicy (prawidłowa temperatura 37,1°C, jest to na pewno najdokładniejszy pomiar i zalecany szczególnie u noworodków i niemowląt)
• w uchu (prawidłowa temperatura 37,1°C)

O gorączce mówimy, jeśli temperatura mierzona w odbytnicy przekracza 38°C. Często jest ona objawem rozpoczynającej się infekcji. Zarówno zakażenia bakteryjne i wirusowe, jak i grzybicze czy pasożytnicze, mają zdolność podnoszenia temperatury ciała. Jeśli jednak wykluczone zostały choroby infekcyjne, a gorączka utrzymuje się dłuższy czas, wymaga ona dalszej diagnostyki, bo może być objawem poważniejszych chorób.W przypadku wystąpienia takiej temperatury należy podać dziecku lek przeciwgorączkowy.
Leki przeciwgorączkowe u dziecka występują w formie:

• zawiesin
• kropli
• czopków
• granulatów (dla dzieci po 4. roku życia)
• tabletek/kapsułek (dla starszych dzieci )

Wszystkie ww. postaci zawierają jako substancję czynną paracetamol lub ibuprofen.
Paracetamol jest uważany za najbezpieczniejszy lek o działaniu: przeciwbólowym,

przeciwgorączkowym. Nie działa jednak przeciwzapalnie
Ibuprofen posiada natomiast działanie: przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne 

DAWKOWANIE

Dawkę paracetamolu lub ibuprofenu należy dobrać do wagi dziecka.
Na każdym opakowaniu leku znajdują się wytyczne, jaka ilość leku powinna być zastosowana w danym wieku np. wiek 5 lat – 5 mililitrów. Jeśli jednak dziecko waży więcej, niż zakłada producent, lek będzie działał zbyt słabo. Jeśli waży zdecydowanie mniej niż powinien wg producenta, opisana dawka będzie zbyt silna! Dlatego zawsze, mimo, iż w większości przypadków, dawkowanie wg wieku jest zgodne z wagą, trzeba spojrzeć na masę ciała dziecka. Bo dawkując źle lek, można dziecku zaszkodzić.

ZASADY DAWKOWANIA
Paracetamol

• podajemy 10-15 mg paracetamolu/kg masy ciała dziecka w dawce jednorazowej
• kolejną dawkę można podawać nie wcześniej niż za 4-6 godzin
• należy pamiętać, że dawka dobowa nie może przekroczyć 60 mg/kg masy ciała!

Ibuprofen

• dawka pojedyncza wynosi od 5-10 mg ibuprofenu/kg masy ciała
• minimalna przerwa pomiędzy kolejnymi dawkami powinna wynosić 6-8 godzin
• maksymalna dawka dobowa wynosi 20-30 mg/kg masy ciała, podzielona jest na 3-4 pojedynczych dawek.

OBJAWY PRZEDAWKOWANIA

Niestety wielu rodziców, w sytuacji, gdy lek nie zadziała po 5 minutach (a  niestety lek nie działa tak szybko!) podaje dziecku kolejną dawkę. Jest to bardzo niebezpieczne i może prowadzić do wielu nieodwracalnych w skutkach konsekwencji.
Przedawkowanie paracetamolu:

• początkowo są to nudności i wymioty
• następnie dochodzi ból brzucha i tkliwość w okolicy wątroby
• w drugiej dobie od zatrucia występują cechy uszkodzenia wątroby, czyli żółtaczka i skaza krwotoczna
• w trzeciej dobie rozwija się niewydolność wątroby, która prowadzi do śpiączki, zaburzeń wielonarządowych i zgonu
• w przypadku wystąpienia ww. objawów jak najszybciej należy udać się do szpitala

Przedawkowanie ibuprofenu:

• nudności, wymioty,
• ból w nadbrzuszu,
• biegunka,
• mogą wystąpić szumy uszne, ból głowy i krwawienie z żołądka lub jelit,
• ciężkie zatrucie objawia się sennością, a bardzo rzadko także pobudzeniem i dezorientacją lub śpiączką.

Aby uniknąć przedawkowania:

• zawsze podawaj odpowiednią dawkę dla wagi dziecka,
• nigdy nie podawaj większej liczby dawek niż zalecane,
• zapisuj sobie o której godzinie podałaś dany lek, zwłaszcza, jeśli podajesz paracetamol i ibuprofen naprzemiennie.

Obecnie praktycznie wszyscy producenci, oprócz wieku dziecka, podają również masę ciała, dlatego pamiętaj, aby zawsze kierować się właśnie nią.

Warto również pamiętać także o innych metodach:

• dla niemowląt na przykład zalecane jest odkrycie dziecka w łóżeczku, zdjęcie ciepłego ubrania, czy obniżenie temperatury w pokoju przez przewietrzenie. 
• niezależnie od wieku pacjenta na pewno podkreślić należy konieczność podawania odpowiedniej ilości płynów, bo w trakcie gorączki organizm poci się, tracąc wodę i elektrolity.  
• dużo mówi się o kąpielach chłodzących, ale tutaj należy zachować ostrożność, szczególnie u dzieci wysoko gorączkujących, ponieważ może dojść do nasilenia obkurczenia naczyń krwionośnych, a co za tym idzie wzrostu ilości nagromadzonego w organizmie ciepła 
• jeśli zdecydujemy się na kąpiel chłodzącą, to pamiętajmy, że temperatura wody powinna mieć o 1-2°C mniej niż temperatura ciała dziecka.
• można pokusić się również o okłady chłodzące np. na czoło, ale są one skuteczne raczej w połączeniu z podanym wcześniej lekiem przeciwgorączkowym. Obecnie mamy w aptekach także gotowe plastry chłodzące np. Ibum Ice czy Termostop Baby.
• jeśli gorączka nie jest bardzo wysoka można zastosować łagodniejsze preparaty dostępne w aptece bez recepty ( syrop Lipomal - można go bezpiecznie stosować już od 1-go roku życia, a w składzie ma głównie suchy ekstrakt z lipy, ziołowy syrop Pyrosal , który także łagodnie obniża gorączkę, a także wykazuje działanie napotne. 

Czytaj więcej »

KILKA SŁÓW O CIŚNIENIU TĘTNICZYM

Ciśnienie krwi to parametr, który mówi o tym, z jaką siłą krew napiera na ściany dużych tętnic. Ciśnienie to jest nieco inne w momencie, w którym serce się kurczy i wyrzuca krew do tętnic (ciśnienie skurczowe) i w momencie rozluźnienia (ciśnienie rozkurczowe). Dlatego po pomiarze zawsze podaje się dwie wartości i obie z nich są ważne z diagnostycznego punktu widzenia.

Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) i Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podają sześć kryteriów klasyfikacji ciśnienia tętniczego u osób dorosłych:

• ciśnienie optymalne – mniej niż 120/80 mm Hg,
• ciśnienie prawidłowe – 120/80 mm Hg,
• ciśnienie wysokie prawidłowe – 130/85 mm Hg,
• nadciśnienie tętnicze łagodne – 140/90 mm Hg,
• nadciśnienie tętnicze umiarkowane – 160/100 mm Hg,
• nadciśnienie tętnicze ciężkie – więcej niż 180/110 mm Hg.

GŁÓWNE POWIKŁANIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO

• przerost mięśnia lewej komory serca,
• upośledzenie funkcji nerek,
• uszkodzenie naczyń siatkówki oka,
• choroba wieńcowa,
• niewydolność serca,
• udar mózgu,
• tętniak aorty,
• miażdżyca tętnic kończyn dolnych.

Ciśnienie tętnicze może ulegać wahaniom, nawet u osób zdrowych, w zależności od sytuacji. Bodźcem zewnętrznym, który podnosi ten parametr, jest: wysiłek fizyczny, ból, stres, palenie papierosów, spożywanie alkoholu, niska temperatura otoczenia. Ciśnienie zmniejsza się w trakcie
snu, po obfitym posiłku, w wysokiej temperaturze otoczenia. 

CZYNNIKI RYZYKA

Żeby zapobiegać chorobie nadciśnieniowej i jej skutkom, należy ograniczyć czynniki ryzyka oraz przejść na tzw. zdrowy styl życia.
Czynniki wzrostu ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego:

• nadużywanie alkoholu,
• przewlekły stres,
• cukrzyca,
• podwyższony poziom cholesterolu,
• palenie papierosów,
• nadużywanie soli,
• podeszły wiek,
• epizody schorzenia w rodzinie,
• płeć – mężczyźni chorują częściej,
• chrapanie, bezdech senny,
• wieloletnie stosowanie doustnych leków antykoncepcyjnych,
• przewlekłe stosowanie leków przeciwbólowych, niesterydowych leków przeciwzapalnych,
• siedzący tryb życia.

PROFILAKTYKA

• Niekorzystne działanie alkoholu na wysokość ciśnienia tętniczego rejestruje się już przy regularnym spożyciu na poziomie 20–30 g w ciągu doby. Ograniczenie dobowe do dwóch porcji alkoholu u mężczyzn i jednej porcji u kobiet pozwala na redukcję ciśnienia o 4 mm Hg (porcja to 28 g lub 30 ml etanolu).
• Siedzący tryb życia zwiększa 1,5-krotnie ryzyko pojawienia się schorzenia. Często wiąże się on z nadwagą i innymi czynnikami chorobotwórczymi. Zwiększenie aktywności fizycznej obniża ciśnienie, poprawia ogólną wydolność, zmniejsza umieralność, pozwala na obniżenie ciśnienia nawet o 9 mm Hg. Najlepsze efekty dają ćwiczenia aerobowe, wykonywane kilka razy w tygodniu przez minimum 30 minut. Nadwaga występuje u 34%, a otyłość u 19% dorosłych Polaków, każde 5 kg nadwagi powoduje wzrost ciśnienia tętniczego o ok. 5 mm Hg. Utrzymanie prawidłowej masy ciała, gdzie BMI waha się w granicach 18,5– 24,9 stanowi istotny element profilaktyki. W wypadku nadwagi czy otyłości każde zmniejszenie nadmiarowej masy o 10 kg pozwala obniżyć ciśnienie krwi o 5–20 jednostek.
• Zmniejszenie spożycia sodu do ilości nieprzekraczającej 100 mmol dziennie (2,4 g sodu lub 6 g chlorku sodu) pozwala obniżyć omawiany parametr o 2–8 mm Hg.
• Przejście na zdrową dietę – pełną warzyw, owoców, dobrych produktów mlecznych, chudego mięsa, nasion, orzechów, z odpowiednim bilansem tłuszczowym – warunkuje obniżenie ciśnienia nawet o 8–14 mm Hg. Krótkotrwały stres nie zaburza ciśnienia, natomiast przewlekły obciąża układ krążenia i przyspiesza rozwój miażdżycy, nasilając chorobę nadciśnieniową.
• Około 30% dorosłych Polaków przyznaje się do palenia tytoniu – nikotyna powoduje skurcz naczyń krwionośnych, przyspieszenie akcji serca i podwyższenie ciśnienia tętniczego

Prawidłowa profilaktyka pozwala uchronić się przed nadciśnieniem lub skutecznie ograniczyć jego natężenie. Ogromne znaczenie ma prowadzony tryb życia. Leczenie omawianego schorzenia ma na celu nie tylko spadek ciśnienia tętniczego krwi, ale przede wszystkim zapobieganie jego poważnym zdrowotnym konsekwencjom. Terapia musi być dopasowana do pacjenta, nie może wywoływać innych schorzeń metabolicznych czy neurologicznych, a jej celem ma być wydłużenie życia w komforcie zdrowotnym.

Leczeniem nadciśnienia powinien zająć się lekarz - najlepiej kardiolog. Leki na nadciśnienie są wydawane na podstawie recepty lekarskiej.
Czasami jednak trafia się w aptece pacjent z prośbą o leki bez recepty na obniżenie ciśnienia. Czy to bezpieczne..? Czasami jest tak, że pacjent ma tylko nieznacznie podwyższone ciśnienie, ewentualnie w górnej granicy i chce coś aby "dotrwać" do wizyty u lekarza.

Co więc można zalecić pacjentowi na obniżenie ciśnienia..?
Niestety... niewiele. Jednym z preparatów, które mogą być tutaj pomocne jest wyciąg z jemioły Intractum Visci . Jest to lek zalecany w łagodnym nadciśnieniu tętniczym. W składzie alkoholowy wyciąg z ziela jemioły, który zmniejsza napięcie ścian naczyń krwionośnych i w ten sposób delikatnie obniża ciśnienie krwi. Zalecane dawkowanie to 3 razy dzienne 2,5 ml rozpuszczone w niewielkiej ilości płynu, np. soku owocowego.
Jemiołę znajdziemy również w składzie preparatu Cravisol płyn. Nie jest to już sama jemioła, ale jemioła, głóg i melisa. Preparat polecany jest przy miażdżycy, niewydolności krążenia obwodowego, osłabieniu kurczliwości mięśnia sercowego, a także przy nadciśnieniu jako preparat wspomagający.

A jeśli nie jemioła, to co...? Okazuje się, że sprzymierzeńcem w walce z wysokim ciśnieniem może być też oliwa z oliwek. Jak powszechnie wiadomo mieszkańcy krajów śródziemnomorskich zdecydowanie rzadziej zapadają na choroby układu krążenia, m.in. nadciśnienie. Pomaga im w tym dieta bogata w oliwę z oliwek. Kończę z pewnością dla wielu osób optymistycznym akcentem ;) Otóż okazuje się, że gorzka czekolada spożywana codziennie obniża ciśnienie krwi. 

Czytaj więcej »

LECZYMY OPRYSZCZKĘ

Opryszczka jest jedną z najpowszechniejszych chorób wirusowych skóry i błon śluzowych. Inaczej zwana jest „zimnem”. Statystyki podają, że co trzeci Polak powyżej 15-go roku życia cierpi z powodu infekcji wirusem Herpes simplex. Do pierwszego zarażenia dochodzi zazwyczaj przed 10-tym rokiem życia. Choroba charakteryzuje się licznymi nawrotami o różnym nasileniu. Wirus opryszczki zwykłej występuje w dwóch bardzo podobnych do siebie gatunkach - HSV 1 i HSV 2, objawy zakażenia są takie same, różna jest jednak lokalizacja zmian. HSV-1 powoduje zmiany chorobowe w obrębie jamy ustnej i nosa, HSV-2 atakuje głównie genitalia. W większości przypadków przebieg infekcji jest łagodny, zmiany ustępują po ok. tygodniu od pojawienia się, nie pozostawiając trwałych następstw choroby. U osób z upośledzoną odpornością, np. chorych na AIDS czy stosujących leki immunosupresyjne, HSV może jednak powodować groźne powikłania, jak np.:

• zapalenie mózgu powodujące uszkodzenie osłonek mielinowych, jest to ciężka, zagrażająca życiu choroba, która nawet wyleczona pozostawia trwałe zmiany neurologiczne
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – zwykle przebiega łagodnie
• zapalenie tęczówki, ciała rzęskowego i zapalenie rogówki, które często pozostawiają blizny rogówki, a w związku z tym powodują zaburzenia widzenia

Na tego rodzaju powikłania również bardziej narażone są noworodki, dlatego jeśli kobieta przed porodem zachoruje na opryszczkę, a zwłaszcza jeśli będzie to opryszczka miejsc intymnych, ciążę kończy się cięciem cesarskim.

Wirus łatwo przenosi się na zdrowe osoby. Drogami zakażenia są:

• bezpośredni kontakt z płynem pęcherzykowym
• kontakty seksualne
• zakażenie okołoporodowe - kiedy dziecko przechodzi przez kanał rodny
• zakażenie wrodzone - wirus HSV może przechodzić przez łożysko, do zakażenia dochodzi tylko, jeśli kobieta w ciąży przechodzi infekcję HSV po raz pierwszy (wtedy wirusy są obecne we krwi). Niestety, zakażenie to wiąże się z większym ryzykiem przedwczesnego porodu oraz wad wrodzonych u dziecka

Po dostaniu się do organizmu migruje do komórek w obrębie twarzy, gdzie przechodzi w stan uśpienia. Wirus może się uaktywnić z różnych powodów. Aby doszło do opryszczki zaktywowany wcześniej HSV musi zaatakować wiele komórek. Aby to osiągnąć przekracza ich barierę ochronną, „wpuszcza” do nich swoje DNA, namnaża kopie, uwalnia je i atakuje następne komórki. Jeśli opryszczka utrzymuje się do 10 dni, nie wymaga konsultacji lekarskiej. Jeżeli natomiast nie ustępuje po tym czasie, albo co gorsza, poszerza się, niezbędna jest wizyta u lekarza.
Czynniki aktywujące wirusa opryszczki to:

• zaburzenia i zmiany hormonalne, np. menstruacja
• osłabienie układu odpornościowego
• dodatkowe infekcje, przeziębienie
• stres, zmęczenie
• choroby bakteryjne
• alergie pokarmowe
• pogoda (bardzo mroźna lub o dużym nasłonecznieniu)
• urazy spowodowane zabiegami dentystycznymi lub chirurgicznymi

Etapy rozwoju opryszczki:

• Faza mrowienia – zaczerwienione miejsce z mrowieniem, swędzeniem, pieczeniem, bólem i kłuciem, trwa ok. 2 dni
• Faza pęcherzyka – powstanie grudki, która przekształca się w bolący pęcherzyk
• Faza sączenia – pęcherzyk pęka i wycieka z niego ropa lub surowica
• Faza strupa – pozostałość po pęcherzyku goi się i tworzy strupek, jego drapanie i ściąganie przedłuża proces zdrowienia

Profilaktyka

• prawidłowe dbanie o odporność (w profilaktyce opryszczki ważną rolę odgrywa witamina C, witaminy z grupy B, cynk, probiotyki)
• unikanie kontaktu bezpośredniego z osobą chorą, zwłaszcza w trakcie fazy mrowienia i pęcherzyka
• unikanie przemarznięcia zimą i przegrzania latem, a także intensywnego opalania (nadmiar UV), stosowanie pomadek i kremów z filtrem UV jest niezbędne
• unikanie żywności, na którą ma się alergię, np. czekolada, orzechy, inne alergeny
• unikanie produktów bogatych w argininę, która aktywuje wirusa (np. żelatyna, dynia i jej pestki, orzechy, migdały, strączki, soja, kasza gryczana)
• wzbogacenie diety w lizynę (np.mleko, parmezan, tuńczyk, kurczak, indyk)
• w razie aktywacji wirusa (początek fazy 1) należy wdrożyć jak najszybsze leczenie, w celu zahamowania jego rozprzestrzeniania się
• nie należy dotykać opryszczki, chyba że w celu nałożenia leku, robimy to zawsze świeżo umytymi palcami, najlepiej zdezynfekowanymi, po nałożeniu również konieczne jest umycie rąk (szczególnie ważne jest to dla osób noszących soczewki kontaktowe z uwagi na ryzyko zakażenia rogówki, bardzo niebezpieczne, grożące nawet ślepotą)
• w wypadku rozprzestrzenienia się zmian skórnych poza wargi i bliskie okolice nozdrzy należy bezzwłocznie udać się do lekarza
• w czasie zwiększonego ryzyka zachorowania zrezygnowanie z picia płynów z butelek, pożyczania kosmetyków, ręczników, sztućców, kubków, unikanie całowania.

LECZENIE OPRYSZCZKI WARGOWEJ

Domowe sposoby na opryszczkę:

• Olejek z drzewa herbacianego, olejek goździkowy – wykazują one właściwości antywirusowe, odkażające i przyśpieszają proces gojenia ran; zmieszać olejek z kremem i wmasować odrobinę w opryszczkę.
• Olejek z bergamotki i eukaliptusa – zmieszać 5 kropel olejku z bergamotki z 5 kroplami olejku eukaliptusowego, co kilka minut smarować usta w miejscach dotkniętych opryszczką.
• Aloes – wycisnąć sok z kawałka liścia lub przyłożyć odrobinę miąższu, przyspiesza gojenie się zmiany.
• Aspiryna – rozgnieść tabletkę, dodać odrobinę wody, zrobić gęstą pastę i położyć na zmianę lub po prostu zmoczyć tabletkę i przyłożyć ją do zimna. 
• Oliwa z lawendą – wlać do garnka szklankę oliwy z oliwek, dodać odrobinę wosku pszczelego i olejku lawendowego. Zagotować całość. Gdy mieszanka ostygnie, nałożyć ją na usta.
• Miód – wykazuje działanie bakteriobójcze i wirusobójcze, smarować opryszczkę, aby ograniczyć jej rozprzestrzenianie się. 
• Kostki lodu – koją, złagodzą ból i opuchliznę, przyłożyć jedną na kilka minut.
• Czosnek, cebula – przyłożyć pół ząbku czosnku lub kawałeczek cebuli, krótko, maksymalnie kilka minut, bardzo precyzyjnie, gdyż podane na zdrową skórę spowodują oparzenie, można też sporządzić syrop z cebuli i smarować nim zmianę lub przyłożyć nasączony nim wacik.
• Spirytus, woda utleniona – pocierać chore miejsce, delikatnie, precyzyjnie, metoda bolesna, ale skutecznie odkaża, ogranicza rozsiewanie się, przyspiesza pojawienie się strupa, dzięki wysuszaniu.
• Cytryna – przykładać plasterek do zmiany, odkaża, złuszcza dzięki kwasom owocowym, zawiera witaminę C.
• Herbata zwykła czarna lub rumianek – przyłożyć do zmiany ciepłą torebkę świeżo zaparzonej herbaty, zawiera taniny, które podziałają przeciwwirusowo i ściągająco.
• Proszek do pieczenia lub soda oczyszczona – nabrać na patyczek kosmetyczny odrobinę proszku (zmieszanego z odrobiną wody) i nanieść na miejsce dotknięte opryszczką.

Specyfiki apteczne na opryszczkę:

• Witamina B2

Skutkiem jej niedoboru są afty, pleśniawki, zajady, pękanie ust, łuszczenie się skóry, infekcje w okolicach ust i nosa, co sprzyja wystąpieniu opryszczki. Ma zatem charakter profilaktyczny jak i wspomaga leczenie już istniejącego zimna. Można łykać tabletki lub rozgniatać je i przykładać proszek (z odrobiną wody) do zmiany na ustach. Poza tabletkami znajdziemy ją też w mięsie, wątróbce, jajkach, nabiale, kaszy jaglanej, tłustych rybach, strączkach, w pieczywie i migdałach.

• Lips help – sztyft do ust

W składzie ekstrakt z melisy lekarskiej, witaminy B2, C i E, cynk, olej z nasion bawełny, masło shea. Przeciwdziała namnażaniu się wirusa HS, chroni, nawilża i pielęgnuje skórę.

• Lips help – maść

W składzie cynk, ekstrakt melisy lekarskiej, witaminy B1, B2, B12 i C. Tworzy film ochronny, działa ściągająco, przyspiesza regenerację naskórka i gojenie się zmian. Działa profilaktycznie i łagodzi 1 fazę.

• Dentosept – płyn

W składzie płynny wyciąg z koszyczka rumianku, kory dębu, liści szałwii, ziela arniki, kłącza tataraku, ziela mięty pieprzowej, ziela tymianku z benzokainą i etanolem. Działa znieczulająco, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, odkażająco. Nietypowy na opryszczkę, ale skuteczny. Zaleca się jednak precyzyjne stosowanie na chore miejsce.

• Sonol – sztyft

W składzie mentol, tymol, kwas salicylowy i glikol propylenowy – chłodzący, kojący, przeciwzapalny, przeciwbólowy. Stosuje się go do 5 x na dobę.

• Acyklowir, np. Zovirax, Zovirax Duo, Herpex, Hascovir pro – kremy, Hascovir i Heviran– tabletki 200 mg, 400 mg lub 800 mg (na receptę)

Acyklowir to lek przeciwwirusowy do stosowania miejscowego lub doustnego. Stosuje się go 5 x dziennie, co 4 h. Działa na HSV typu 1 i 2. Aktywuje enzym rozkładający DNA wirusa, a tym samym hamuje jego namnażanie się. Zovirax Duo w składzie poza acyklowirem posiada dodatkowo hydrokortyzon o działaniu przeciwświądowym, przeciwzapalnym, przeciwalergicznym.

• Inozyna (np. Neosine, Groprinosin, Isoprinosine–tabletki)

Lek przeciwwirusowy podnoszący odporność. Skuteczny w zakażeniach wirusem opryszczki, ospy wietrznej, grypy, świnki, odry, także w półpaścu oraz w innych zakażeniach wirusowych o powikłanym przebiegu, zwłaszcza u chorych z obniżoną odpornością.

• Denotywir (np. Vratizolin – krem)

Substancja o działaniu przeciwwirusowym, leczy opryszczkę wargową i twarzową zwykłą, spowodowaną Herpes simplex.

• Dokozanol (np. Erazaban – krem)

Stosuje się go 5 x dziennie, chroni komórki przed zakażeniem HSV, zapobiega namnażaniu się wirusa, zmniejsza objawy opryszczki, szybko się wchłania, nie pozostawia śladów, nawilża, skraca czas infekcji, łagodzi jej przebieg. Od 12-go roku życia.

• Tonisan H – żel

Żel z kwasem krzemowym, łagodzi pieczenie i swędzenie, przyspiesza proces gojenia się pęcherzyków.

• Tanno-Hermal Lotio

Zawiera talk, tlenek cynku i garbniki. Wysusza pęcherzyki wypełnione płynem, łagodzi świąd i sączenie. Nanosi się go 2 x dziennie na chorą skórę.

• Plastry

Zakrywają opryszczkę, ograniczają opuchliznę, mrowienie, pieczenie rozprzestrzenianie się, powstawania pęcherzy i strupa, zmniejszają ryzyko wtórnych zakażeń, zawierają hydrokoloid nawilżający środowisko.

Czytaj więcej »

BÓL UCHA

Ból ucha to dolegliwość, która może być wywołana przez szereg czynników. Czasami są one całkiem banalne, jak na przykład zmiany ciśnienia podczas lotu samolotem. Przy starcie i lądowaniu może nas dopaść przenikliwy ból uszu i ich naprzemienne odtykanie i zatykanie. Żeby zminimalizować te mało komfortowe odczucia, warto przyjąć pozycje wyprostowaną i często przełykać ślinę, ssać cukierka czy żuć gumę. To naprawdę pomaga. Podobno pomocne jest też ziewanie, tylko jak ziewać na zawołanie? ;) Zdarza się jednak, że przyczyny bólu ucha są o wiele poważniejsze, na przykład zakażenia bakteryjne, grzybicze czy wirusowe, bądź uszkodzenia mechaniczne. Przyczyną bólu ucha może być też po prostu czop woskowinowy. Właściwie ciężko zdiagnozować, bez zbadania przez lekarza specjalistę, co jest przyczyną dolegliwości. Warto zdać sobie sprawę z tego, że nieleczone prawidłowo zapalenie ucha może skutkować bardzo groźnymi powikłaniami, tj. zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, ropniem mózgu czy zapaleniem błędnika. Właśnie dlatego tak ważna jest szybka i prawidłowa diagnoza lekarska. Ja zawsze zalecam pacjentowi z bólem ucha wizytę u lekarza - najlepiej laryngologa. Wiem jednak z doświadczenia, że często pacjent reaguje na takie zalecenie w sposób negatywny, tłumacząc, że kolejki, terminy, brak czasu…

Jakie są więc domowe i apteczne sposoby na załagodzenie tej uciążliwej dolegliwości?
Niektórzy zalecają wygrzewanie ucha, czy włożenie wacika z olejkiem kamforowym do ucha. Ja jednak zarówno do olejku kamforowego jak i samego wygrzewania podchodzę z dystansem z racji na fakt, iż wygrzewanie nasila w pewien sposób stan zapalny. Proszę nie aplikować olejku kamforowego do ucha – grozi to nawet utratą słuchu! Na wielu forach internetowych przeczytać można, że do bolącego ucha dobrze jest włożyć listek zgniecionego wcześniej Geranium, (czyli pospolitej "anginki"). To jednak dość tradycyjny sposób i właściwie zalecałabym na tym polu ostrożność, aby na przykład nie włożyć takiego listka za daleko ;). Jakie mamy specyfiki na bolące ucho z aptecznej półki? Tym razem wybór jest prosty. 

Właściwie jedynymi lekami stosowanymi  do nabycia bez recepty, działającymi przeciwbólowo i przeciwzapalnie są krople Ototalgin lub Otinum. W składzie mamy salicylan choliny, czyli tę samą substancję, co w znanym wszystkim Cholinexie na ból gardła. Pamiętajcie jednak, że nie wolno stosować tego preparatu przy nadwrażliwości na salicylany. 

Jeśli ból ucha jest bardzo dokuczliwy można zastosować leki przeciwbólowe: 

- ibuprofen (Ibuprom, Ibum, Nurofen, Ibumax; Nurofen zawiesina dla dzieci, Kidofen),  
- paracetamol ( Apap, Panadol, Codipar, Efferalgan; zawiesina: Apap dla dzieci forte, Panadol dla dzieci; granulat: Apap Junior) 

- naproksen (Anapran Neo, Naproksen Aflofarm) 

W nasilonym bólu i bardzo wysokiej gorączce pomocne może być zastosowanie kombinacji paracetamolu i ibuprofenu w celu nasilenia ich działania przeciwbólowego i przeciwgorączkowego. Metafen (OTC) zawiera w jednej tabletce paracetamol i ibuprofen, i może być stosowany od 12 r.ż. 

Pamiętajcie jednak, że przy bólu ucha wskazana jest wizyta u specjalisty, który postawi właściwie rozpoznanie. 

I na koniec mała uwaga odnośnie aplikacji kropli do uszu. U dorosłych i dzieci powyżej 3 roku życia krople do uszu powinno się aplikować w pozycji siedzącej z głową przechyloną na bok, odciągając małżowinę uszną do tyłu i lekko do góry. Dzieciom do 3 roku życia natomiast lepiej aplikować krople do uszu w pozycji leżącej. Małżowinę uszną pociąga się do tyłu i do dołu. 

Jeżeli pomogłam, zaciekawiłam znajdziesz mnie na FB

Dbaj o zdrowie

Czytaj więcej »