LECZYMY OPRYSZCZKĘ

Opryszczka jest jedną z najpowszechniejszych chorób wirusowych skóry i błon śluzowych. Inaczej zwana jest „zimnem”. Statystyki podają, że co trzeci Polak powyżej 15-go roku życia cierpi z powodu infekcji wirusem Herpes simplex. Do pierwszego zarażenia dochodzi zazwyczaj przed 10-tym rokiem życia. Choroba charakteryzuje się licznymi nawrotami o różnym nasileniu. Wirus opryszczki zwykłej występuje w dwóch bardzo podobnych do siebie gatunkach - HSV 1 i HSV 2, objawy zakażenia są takie same, różna jest jednak lokalizacja zmian. HSV-1 powoduje zmiany chorobowe w obrębie jamy ustnej i nosa, HSV-2 atakuje głównie genitalia. W większości przypadków przebieg infekcji jest łagodny, zmiany ustępują po ok. tygodniu od pojawienia się, nie pozostawiając trwałych następstw choroby. U osób z upośledzoną odpornością, np. chorych na AIDS czy stosujących leki immunosupresyjne, HSV może jednak powodować groźne powikłania, jak np.:

• zapalenie mózgu powodujące uszkodzenie osłonek mielinowych, jest to ciężka, zagrażająca życiu choroba, która nawet wyleczona pozostawia trwałe zmiany neurologiczne
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – zwykle przebiega łagodnie
• zapalenie tęczówki, ciała rzęskowego i zapalenie rogówki, które często pozostawiają blizny rogówki, a w związku z tym powodują zaburzenia widzenia

Na tego rodzaju powikłania również bardziej narażone są noworodki, dlatego jeśli kobieta przed porodem zachoruje na opryszczkę, a zwłaszcza jeśli będzie to opryszczka miejsc intymnych, ciążę kończy się cięciem cesarskim.

Wirus łatwo przenosi się na zdrowe osoby. Drogami zakażenia są:

• bezpośredni kontakt z płynem pęcherzykowym
• kontakty seksualne
• zakażenie okołoporodowe - kiedy dziecko przechodzi przez kanał rodny
• zakażenie wrodzone - wirus HSV może przechodzić przez łożysko, do zakażenia dochodzi tylko, jeśli kobieta w ciąży przechodzi infekcję HSV po raz pierwszy (wtedy wirusy są obecne we krwi). Niestety, zakażenie to wiąże się z większym ryzykiem przedwczesnego porodu oraz wad wrodzonych u dziecka

Po dostaniu się do organizmu migruje do komórek w obrębie twarzy, gdzie przechodzi w stan uśpienia. Wirus może się uaktywnić z różnych powodów. Aby doszło do opryszczki zaktywowany wcześniej HSV musi zaatakować wiele komórek. Aby to osiągnąć przekracza ich barierę ochronną, „wpuszcza” do nich swoje DNA, namnaża kopie, uwalnia je i atakuje następne komórki. Jeśli opryszczka utrzymuje się do 10 dni, nie wymaga konsultacji lekarskiej. Jeżeli natomiast nie ustępuje po tym czasie, albo co gorsza, poszerza się, niezbędna jest wizyta u lekarza.
Czynniki aktywujące wirusa opryszczki to:

• zaburzenia i zmiany hormonalne, np. menstruacja
• osłabienie układu odpornościowego
• dodatkowe infekcje, przeziębienie
• stres, zmęczenie
• choroby bakteryjne
• alergie pokarmowe
• pogoda (bardzo mroźna lub o dużym nasłonecznieniu)
• urazy spowodowane zabiegami dentystycznymi lub chirurgicznymi

Etapy rozwoju opryszczki:

• Faza mrowienia – zaczerwienione miejsce z mrowieniem, swędzeniem, pieczeniem, bólem i kłuciem, trwa ok. 2 dni
• Faza pęcherzyka – powstanie grudki, która przekształca się w bolący pęcherzyk
• Faza sączenia – pęcherzyk pęka i wycieka z niego ropa lub surowica
• Faza strupa – pozostałość po pęcherzyku goi się i tworzy strupek, jego drapanie i ściąganie przedłuża proces zdrowienia

Profilaktyka

• prawidłowe dbanie o odporność (w profilaktyce opryszczki ważną rolę odgrywa witamina C, witaminy z grupy B, cynk, probiotyki)
• unikanie kontaktu bezpośredniego z osobą chorą, zwłaszcza w trakcie fazy mrowienia i pęcherzyka
• unikanie przemarznięcia zimą i przegrzania latem, a także intensywnego opalania (nadmiar UV), stosowanie pomadek i kremów z filtrem UV jest niezbędne
• unikanie żywności, na którą ma się alergię, np. czekolada, orzechy, inne alergeny
• unikanie produktów bogatych w argininę, która aktywuje wirusa (np. żelatyna, dynia i jej pestki, orzechy, migdały, strączki, soja, kasza gryczana)
• wzbogacenie diety w lizynę (np.mleko, parmezan, tuńczyk, kurczak, indyk)
• w razie aktywacji wirusa (początek fazy 1) należy wdrożyć jak najszybsze leczenie, w celu zahamowania jego rozprzestrzeniania się
• nie należy dotykać opryszczki, chyba że w celu nałożenia leku, robimy to zawsze świeżo umytymi palcami, najlepiej zdezynfekowanymi, po nałożeniu również konieczne jest umycie rąk (szczególnie ważne jest to dla osób noszących soczewki kontaktowe z uwagi na ryzyko zakażenia rogówki, bardzo niebezpieczne, grożące nawet ślepotą)
• w wypadku rozprzestrzenienia się zmian skórnych poza wargi i bliskie okolice nozdrzy należy bezzwłocznie udać się do lekarza
• w czasie zwiększonego ryzyka zachorowania zrezygnowanie z picia płynów z butelek, pożyczania kosmetyków, ręczników, sztućców, kubków, unikanie całowania.

LECZENIE OPRYSZCZKI WARGOWEJ

Domowe sposoby na opryszczkę:

• Olejek z drzewa herbacianego, olejek goździkowy – wykazują one właściwości antywirusowe, odkażające i przyśpieszają proces gojenia ran; zmieszać olejek z kremem i wmasować odrobinę w opryszczkę.
• Olejek z bergamotki i eukaliptusa – zmieszać 5 kropel olejku z bergamotki z 5 kroplami olejku eukaliptusowego, co kilka minut smarować usta w miejscach dotkniętych opryszczką.
• Aloes – wycisnąć sok z kawałka liścia lub przyłożyć odrobinę miąższu, przyspiesza gojenie się zmiany.
• Aspiryna – rozgnieść tabletkę, dodać odrobinę wody, zrobić gęstą pastę i położyć na zmianę lub po prostu zmoczyć tabletkę i przyłożyć ją do zimna. 
• Oliwa z lawendą – wlać do garnka szklankę oliwy z oliwek, dodać odrobinę wosku pszczelego i olejku lawendowego. Zagotować całość. Gdy mieszanka ostygnie, nałożyć ją na usta.
• Miód – wykazuje działanie bakteriobójcze i wirusobójcze, smarować opryszczkę, aby ograniczyć jej rozprzestrzenianie się. 
• Kostki lodu – koją, złagodzą ból i opuchliznę, przyłożyć jedną na kilka minut.
• Czosnek, cebula – przyłożyć pół ząbku czosnku lub kawałeczek cebuli, krótko, maksymalnie kilka minut, bardzo precyzyjnie, gdyż podane na zdrową skórę spowodują oparzenie, można też sporządzić syrop z cebuli i smarować nim zmianę lub przyłożyć nasączony nim wacik.
• Spirytus, woda utleniona – pocierać chore miejsce, delikatnie, precyzyjnie, metoda bolesna, ale skutecznie odkaża, ogranicza rozsiewanie się, przyspiesza pojawienie się strupa, dzięki wysuszaniu.
• Cytryna – przykładać plasterek do zmiany, odkaża, złuszcza dzięki kwasom owocowym, zawiera witaminę C.
• Herbata zwykła czarna lub rumianek – przyłożyć do zmiany ciepłą torebkę świeżo zaparzonej herbaty, zawiera taniny, które podziałają przeciwwirusowo i ściągająco.
• Proszek do pieczenia lub soda oczyszczona – nabrać na patyczek kosmetyczny odrobinę proszku (zmieszanego z odrobiną wody) i nanieść na miejsce dotknięte opryszczką.

Specyfiki apteczne na opryszczkę:

• Witamina B2

Skutkiem jej niedoboru są afty, pleśniawki, zajady, pękanie ust, łuszczenie się skóry, infekcje w okolicach ust i nosa, co sprzyja wystąpieniu opryszczki. Ma zatem charakter profilaktyczny jak i wspomaga leczenie już istniejącego zimna. Można łykać tabletki lub rozgniatać je i przykładać proszek (z odrobiną wody) do zmiany na ustach. Poza tabletkami znajdziemy ją też w mięsie, wątróbce, jajkach, nabiale, kaszy jaglanej, tłustych rybach, strączkach, w pieczywie i migdałach.

• Lips help – sztyft do ust

W składzie ekstrakt z melisy lekarskiej, witaminy B2, C i E, cynk, olej z nasion bawełny, masło shea. Przeciwdziała namnażaniu się wirusa HS, chroni, nawilża i pielęgnuje skórę.

• Lips help – maść

W składzie cynk, ekstrakt melisy lekarskiej, witaminy B1, B2, B12 i C. Tworzy film ochronny, działa ściągająco, przyspiesza regenerację naskórka i gojenie się zmian. Działa profilaktycznie i łagodzi 1 fazę.

• Dentosept – płyn

W składzie płynny wyciąg z koszyczka rumianku, kory dębu, liści szałwii, ziela arniki, kłącza tataraku, ziela mięty pieprzowej, ziela tymianku z benzokainą i etanolem. Działa znieczulająco, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, odkażająco. Nietypowy na opryszczkę, ale skuteczny. Zaleca się jednak precyzyjne stosowanie na chore miejsce.

• Sonol – sztyft

W składzie mentol, tymol, kwas salicylowy i glikol propylenowy – chłodzący, kojący, przeciwzapalny, przeciwbólowy. Stosuje się go do 5 x na dobę.

• Acyklowir, np. Zovirax, Zovirax Duo, Herpex, Hascovir pro – kremy, Hascovir i Heviran– tabletki 200 mg, 400 mg lub 800 mg (na receptę)

Acyklowir to lek przeciwwirusowy do stosowania miejscowego lub doustnego. Stosuje się go 5 x dziennie, co 4 h. Działa na HSV typu 1 i 2. Aktywuje enzym rozkładający DNA wirusa, a tym samym hamuje jego namnażanie się. Zovirax Duo w składzie poza acyklowirem posiada dodatkowo hydrokortyzon o działaniu przeciwświądowym, przeciwzapalnym, przeciwalergicznym.

• Inozyna (np. Neosine, Groprinosin, Isoprinosine–tabletki)

Lek przeciwwirusowy podnoszący odporność. Skuteczny w zakażeniach wirusem opryszczki, ospy wietrznej, grypy, świnki, odry, także w półpaścu oraz w innych zakażeniach wirusowych o powikłanym przebiegu, zwłaszcza u chorych z obniżoną odpornością.

• Denotywir (np. Vratizolin – krem)

Substancja o działaniu przeciwwirusowym, leczy opryszczkę wargową i twarzową zwykłą, spowodowaną Herpes simplex.

• Dokozanol (np. Erazaban – krem)

Stosuje się go 5 x dziennie, chroni komórki przed zakażeniem HSV, zapobiega namnażaniu się wirusa, zmniejsza objawy opryszczki, szybko się wchłania, nie pozostawia śladów, nawilża, skraca czas infekcji, łagodzi jej przebieg. Od 12-go roku życia.

• Tonisan H – żel

Żel z kwasem krzemowym, łagodzi pieczenie i swędzenie, przyspiesza proces gojenia się pęcherzyków.

• Tanno-Hermal Lotio

Zawiera talk, tlenek cynku i garbniki. Wysusza pęcherzyki wypełnione płynem, łagodzi świąd i sączenie. Nanosi się go 2 x dziennie na chorą skórę.

• Plastry

Zakrywają opryszczkę, ograniczają opuchliznę, mrowienie, pieczenie rozprzestrzenianie się, powstawania pęcherzy i strupa, zmniejszają ryzyko wtórnych zakażeń, zawierają hydrokoloid nawilżający środowisko.