DZIECKO I GORĄCZKA....

Gorączka jest naturalna reakcją obronną organizmu na czynniki mu zagrażające. Oznacza , że układ odpornościowy podjął walkę z infekcją i wytoczył przeciw zarazkom zastępy swoich wojowników.
Wysoka temperatura, która przekracza 38 stopni C, osłabia jednak organizm, powodując m.in.:

• większe zużycie tlenu przez tkanki
• większe wytwarzanie dwutlenku węgla
• zwiększenie metabolizmu
• przyspieszenie pracy serca
• zwiększenie utraty wody i elektrolitów

Dlatego po pierwsze - należy dokonać pomiaru temperatury ciała dziecka, w jednym z czterech miejsc:

• pod pachą (tu prawidłowa temperatura to 36,6°C, aczkolwiek jest to pomiar najmniej dokładny z medycznego punktu widzenia)
• w jamie ustnej (prawidłowa temperatura 36,9°C, ja mam mieszane uczucia jeśli chodzi o tą technikę u dzieci)
• w odbytnicy (prawidłowa temperatura 37,1°C, jest to na pewno najdokładniejszy pomiar i zalecany szczególnie u noworodków i niemowląt)
• w uchu (prawidłowa temperatura 37,1°C)

O gorączce mówimy, jeśli temperatura mierzona w odbytnicy przekracza 38°C. Często jest ona objawem rozpoczynającej się infekcji. Zarówno zakażenia bakteryjne i wirusowe, jak i grzybicze czy pasożytnicze, mają zdolność podnoszenia temperatury ciała. Jeśli jednak wykluczone zostały choroby infekcyjne, a gorączka utrzymuje się dłuższy czas, wymaga ona dalszej diagnostyki, bo może być objawem poważniejszych chorób.W przypadku wystąpienia takiej temperatury należy podać dziecku lek przeciwgorączkowy.
Leki przeciwgorączkowe u dziecka występują w formie:

• zawiesin
• kropli
• czopków
• granulatów (dla dzieci po 4. roku życia)
• tabletek/kapsułek (dla starszych dzieci )

Wszystkie ww. postaci zawierają jako substancję czynną paracetamol lub ibuprofen.
Paracetamol jest uważany za najbezpieczniejszy lek o działaniu: przeciwbólowym,

przeciwgorączkowym. Nie działa jednak przeciwzapalnie
Ibuprofen posiada natomiast działanie: przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne 

DAWKOWANIE

Dawkę paracetamolu lub ibuprofenu należy dobrać do wagi dziecka.
Na każdym opakowaniu leku znajdują się wytyczne, jaka ilość leku powinna być zastosowana w danym wieku np. wiek 5 lat – 5 mililitrów. Jeśli jednak dziecko waży więcej, niż zakłada producent, lek będzie działał zbyt słabo. Jeśli waży zdecydowanie mniej niż powinien wg producenta, opisana dawka będzie zbyt silna! Dlatego zawsze, mimo, iż w większości przypadków, dawkowanie wg wieku jest zgodne z wagą, trzeba spojrzeć na masę ciała dziecka. Bo dawkując źle lek, można dziecku zaszkodzić.

ZASADY DAWKOWANIA
Paracetamol

• podajemy 10-15 mg paracetamolu/kg masy ciała dziecka w dawce jednorazowej
• kolejną dawkę można podawać nie wcześniej niż za 4-6 godzin
• należy pamiętać, że dawka dobowa nie może przekroczyć 60 mg/kg masy ciała!

Ibuprofen

• dawka pojedyncza wynosi od 5-10 mg ibuprofenu/kg masy ciała
• minimalna przerwa pomiędzy kolejnymi dawkami powinna wynosić 6-8 godzin
• maksymalna dawka dobowa wynosi 20-30 mg/kg masy ciała, podzielona jest na 3-4 pojedynczych dawek.

OBJAWY PRZEDAWKOWANIA

Niestety wielu rodziców, w sytuacji, gdy lek nie zadziała po 5 minutach (a  niestety lek nie działa tak szybko!) podaje dziecku kolejną dawkę. Jest to bardzo niebezpieczne i może prowadzić do wielu nieodwracalnych w skutkach konsekwencji.
Przedawkowanie paracetamolu:

• początkowo są to nudności i wymioty
• następnie dochodzi ból brzucha i tkliwość w okolicy wątroby
• w drugiej dobie od zatrucia występują cechy uszkodzenia wątroby, czyli żółtaczka i skaza krwotoczna
• w trzeciej dobie rozwija się niewydolność wątroby, która prowadzi do śpiączki, zaburzeń wielonarządowych i zgonu
• w przypadku wystąpienia ww. objawów jak najszybciej należy udać się do szpitala

Przedawkowanie ibuprofenu:

• nudności, wymioty,
• ból w nadbrzuszu,
• biegunka,
• mogą wystąpić szumy uszne, ból głowy i krwawienie z żołądka lub jelit,
• ciężkie zatrucie objawia się sennością, a bardzo rzadko także pobudzeniem i dezorientacją lub śpiączką.

Aby uniknąć przedawkowania:

• zawsze podawaj odpowiednią dawkę dla wagi dziecka,
• nigdy nie podawaj większej liczby dawek niż zalecane,
• zapisuj sobie o której godzinie podałaś dany lek, zwłaszcza, jeśli podajesz paracetamol i ibuprofen naprzemiennie.

Obecnie praktycznie wszyscy producenci, oprócz wieku dziecka, podają również masę ciała, dlatego pamiętaj, aby zawsze kierować się właśnie nią.

Warto również pamiętać także o innych metodach:

• dla niemowląt na przykład zalecane jest odkrycie dziecka w łóżeczku, zdjęcie ciepłego ubrania, czy obniżenie temperatury w pokoju przez przewietrzenie. 
• niezależnie od wieku pacjenta na pewno podkreślić należy konieczność podawania odpowiedniej ilości płynów, bo w trakcie gorączki organizm poci się, tracąc wodę i elektrolity.  
• dużo mówi się o kąpielach chłodzących, ale tutaj należy zachować ostrożność, szczególnie u dzieci wysoko gorączkujących, ponieważ może dojść do nasilenia obkurczenia naczyń krwionośnych, a co za tym idzie wzrostu ilości nagromadzonego w organizmie ciepła 
• jeśli zdecydujemy się na kąpiel chłodzącą, to pamiętajmy, że temperatura wody powinna mieć o 1-2°C mniej niż temperatura ciała dziecka.
• można pokusić się również o okłady chłodzące np. na czoło, ale są one skuteczne raczej w połączeniu z podanym wcześniej lekiem przeciwgorączkowym. Obecnie mamy w aptekach także gotowe plastry chłodzące np. Ibum Ice czy Termostop Baby.
• jeśli gorączka nie jest bardzo wysoka można zastosować łagodniejsze preparaty dostępne w aptece bez recepty ( syrop Lipomal - można go bezpiecznie stosować już od 1-go roku życia, a w składzie ma głównie suchy ekstrakt z lipy, ziołowy syrop Pyrosal , który także łagodnie obniża gorączkę, a także wykazuje działanie napotne.