Witamina D jest bardzo ciekawa, ponieważ powstaje w naszym organiźmie samodzielnie na drodze syntezy skórnej. Niestety w naszej szerokości geograficznej i z naszym obecnym trybem życia, jesienią i zimą pozostaje nam wyłącznie możliwość dostarczenie tej witaminy w formie doustnej. Ilość słońca jaka dociera w tych miesiącach do naszej skóry jest zatrważająco niska, a co za tym idzie, synteza witaminy D w skórze jest praktycznie zawieszona, ponieważ wymaga ona obecności promieniowania UV. Fakt, że nawet latem większość z nas spędza czas w biurach, fabrykach i za samochodową szybą sprawia, że zapasy witaminy D, jakie gromadzimy na okres jesienno-zimowy, są naprawdę niskie. Większość dnia spędzamy w ubraniach z długim rękawem, a twarz często pokrywamy kosmetykami z filtrem lub makijażem. Dla przykładu nałożenie na skórę filtra SPF 15 hamuje syntezę witaminy D w skórze o 99,9%! Skutek jest taki, że większość naszego społeczeństwa ma niedobory witaminy D, a środowisko naukowe wystosowało dokument z zaleceniami dotyczącymi witaminy D dla całej populacji.
Skutki niedoborów witaminy D
Większość z nas kojarzy niedobory witaminy D z krzywicą u dzieci i osteoporozą u osób dorosłych. Okazuje się jednak, że narażenie na zbyt niską dostępność kalcyferolu w organizmie skutkuje wzrostem ryzyka niektórych nowotworów, chorób układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy, chorób autoimmunologicznych, zaburzeń metabolicznych, obniżenia odporności oraz niektórych chorób neurologicznych i psychiatrycznych. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby zadbać o jej prawidłowy poziom.
Źródła witaminy D
Witaminę D w większości produkujemy sami na drodze syntezy skórnej, ale pewne jej ilości czerpiemy też z diety. Witamina D występuje między innymi w rybach, owocach morza, żółtkach jaj, grzybach, pełnotłustym nabiale oraz strączkach. W dietach wysokokalorycznych z dużą ilością tych składników rzeczywiście jest sporo naturalnej witaminy D. Niemniej jednak większość osób nie odżywia się w sposób, który pozwoliłby pokryć zapotrzebowanie na tę witaminę samą dietą. Wystarczające spożycie witaminy D dla osoby dorosłej wynosi około 15 µg dziennie.
Aby dostarczyć z pożywieniem 15 µg witaminy D w diecie musiałby się pojawić codziennie zestaw produktów zawierających taką ilość kalcyferolu. Przykładowy zestaw:
- 150 g halibuta
- 2 jajka
- 200 g grzybów
Normy laboratoryjne witaminy D
Chociaż oznaczanie witaminy D nie należy do popularnych badań laboratoryjnych to naprawdę warto w nie zainwestować. Lekarze raczej rzadko kierują pacjentów na tego typu badania z uwagi na niemal pewny wynik świadczący o niedoborach. Dla własnej wiedzy warto jednak zobaczyć z jakiego pułapu zaczynamy dążenie do prawidłowej wartości.
Aktualnie wyniki badań laboratoryjnych interpretuje się następująco:
poniżej 20 ng/ml świadczy o niedoborach – tutaj należy po konsultacji z lekarzem ustalić terapeutyczną dawkę witaminy D indywidualnie.
20-30 ng/ml to tzw. stężenie poniżej normy, ale takie, które nie daje silnych objawów. Tutaj zaleca się wdrożenie suplementacji, jeśli do tej pory nie miało to miejsca lub zwiększenie dawki, jeśli pomimo suplementacji występuje deficyt.
30-50 ng/ml określane jest jako stężenie optymalne najbardziej korzystne dla naszego zdrowia. W tym zakresie powinniśmy stosować suplement w dawce profilaktycznej.
50-100 ng/ml określa się jako stężenie wysokie, ale wciąż mieszczące się w obrębie normy.
poziom powyżej 100 ng/ml określany jest jako potencjalnie toksyczny. W przypadku takiego wyniku należy zaprzestać suplementacji aż do uzyskania wartości mieszczącej się w zakresie optymalnym.
poziom toksyczny to wartości powyżej 200 ng/ml. Zdarza się niezwykle rzadko, najczęściej wynika z uwarunkowań genetycznych lub przyjmowania dużych dawek suplementów i wymaga konsultacji z lekarzem.
UWAGA! Powyżej podałam normy bazujące na jednostce ng/ml. Niektóre laboratoria wykonują oznaczenia w nmol/l. Wówczas zakres norm jest zupełnie inny!
Większość osób, które nie zażywają suplementów, ma silne niedobory witaminy D. Najczęściej obserwuje się je u osób z tendencją do alergii, chorób o podłożu autoagresywnym, nawracających infekcji czy depresji.
Zalecana dawka profilaktyczna
Dawka profilaktyczna różni się w zależności od płci, masy ciała, karnacji, rodzaju wykonywanej pracy i wieku. Zaleca się, aby profilaktyczną suplementację witaminą D rozpocząć już od pierwszych dni i kontynuować aż do końca życia. Dzieci i osoby starsze są bowiem najbardziej narażone na niedobory tej witaminy i ich negatywne skutki.
- Noworodki i niemowlęta do 6 m.ż. powinny przyjmować dawkę 400 IU/dobę bez względu na to jaką metodą są karmione. Karmienie piersią nie zapobiega niedoborom u niemowlęcia niezależnie od rodzaju diety jaką stosuje matka.
- Niemowlętom między 6 a 12 m.ż. zaleca się dawkę od 400 do 600 IU dziennie.
- Dzieci i młodzież do 18 r.ż. powinny przyjmować dawkę od 600 do 1000 IU dziennie. Jest to obowiązkowe w okresie od września do kwietnia.
- Dorośli powinni suplementować witaminę D od września do kwietnia w dawce od 800 do 2000 IU na dobę. Suplementacja latem powinna być kontynuowana w przypadku niewystarczającej syntezy skórnej.
- Seniorom (po 65 r.ż) zaleca się całoroczną suplementację witaminą D w dawce od 800 do 2000 IU dziennie. U osób starszych synteza skórna jest radykalnie zmniejszona.
- Kobiety w okresie planowania ciąży powinny zbadać poziom witaminy D i uzupełnić ewentualne niedobory zanim dojdzie do zapłodnienia.
- Kobiety ciężarne powinny suplementować witaminę D w konsultacji z lekarzem prowadzącym. Zazwyczaj stosuje się dawki od 1500 do 2000 IU na dobę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz